انتساب نابسامانی‌های مختلف ،سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به عوامل خارجی مانند امپریالیسم و دیگر دشمنان شناخته شده یا ناشناس در واقع ارائه تبیین‌های ساده، سطحی و عامه پسند از پدیده‌های بسیار پیچیده اجتماعی است این فروکاستن علل و عوامل پیچیدۀ پدیده های مختلف اجتماعی پیوند خورده با پدیده‌های اجتماعی دیگر و بسترهای تاریخی گوناگون به یک امر اخلاقی فردی یا جمعی (توطئه) تحویلی ناروا است و امکان درک و تبیین درست تحولات و رویدادهای اجتماعی را از بین می‌برد ولی در ایران معاصر چنین رهیافت توطئه محورانه بسیار رایج و شایع بوده است. گفتارهایی که در این کتاب آمده است در برگیرنده تصویری گویا از جایگاه محوری مفهوم توطئه و توطئه باوری در فرهنگ سیاست و تاریخ معاصر ایران است.