٣. خصوصیات نمایشنامة دون کارلوس از لحاظ لفظ و معنی و ساختمان و کیفیت نمایش 

نمایشنامه دون کارلوس از آثار جوانی شیلر است. نخستین بار توسط پردة سوم در مجله تاليا در طی دو سال ۱۷۸۷ و ۱۷۸۸ انتشار یافت، ولی در همان سال ۱۷۸۷ با اختلافات نسبتاً زیادی جداگانه به چاپ رسید. سپس باز دو مرتبه دیگر در سال‌های ۱۸۰۳ و ۱۸۰۴ به چاپ رسید. این چاپ‌های اخیر با متن‌های سابق از این جهت اختلاف دارد که مخصوصاً در قسمت دوم نمایشنامه مقداری از مطالب یا به کلی حذف گردیده یا تلخيص شده است. ترجمه فارسی کنونی از روی همان چاپ ۱۸۰۴ به عمل آمده است. دون کارلوس منظوم است (بدون قافیه)، ولی منثور آن هم پس از وفات شیلر از طرف مدیر تئاتر ‌هامبورگ موسوم به البرشت در سنه ۱۸۰۸ به چاپ رسیده است.

در زمانی که شیلر این نمایشنامه را به رشته تحریر درآورد، نویسندگان آلمانی که عموماً منسوب به همان سبک و طرز دوره هجوم و نبرد بودند کوشش می‌نمودند که به آثار خود رنگ ملی بدهند و حتی‌المقدور از زیر بار قواعد و اصولی که در زمینه نمایشنامه‌نویسی در فرانسه معمول بود، شانه خالی نمایند؛ به همین جهت است که در نمایشنامة دون کارلوس وحدت‌های سه‌گانه (اشخاص و موضوع، زمان و مکان) رعایت نگردیده است. اگرچه شیلر توانسته است خود را از قید قواعد فرانسوی برکنار بدارد، اما تأثير شکسپیر و افکار او در سرتاسر دون‌کارلوس پدیدار است و ثابت می‌سازد که شیلر جوان سخت تحت نفوذ نابغة بزرگ ادبی انگلستان واقع بوده است.