مجله سیاست نامه شماره ۱۵
مجله سیاست نامه شماره ۱۵
ایدئولوژی چیست؟
نظام فکری٬ بسته اندیشهای آماده٬ نظریهای جهت تعیین و تکلیف رویدادها٬ خودآگاهی کاذب٬ آگاهی کاذب و اندیشه دروغین را میتوان ایدئولوژی نامید. هر گونه فکر کردن دگم و بسته و گمان کردن به اینکه حقیقت نزد ما است یا اتخاذ روش نهایی کشف و فهم واقعیتها ایدئولوژی است. ایدئولوژی امکان شناخت را از بین میبرد چرا که پاسخهای از پیش تعیینشده دارد. جهان از ابتدا تا انتها در ایدئولوژی تعیین تکلیف شده است. همه امور ساده و با مفاهیم از پیش تعیینشده بیان شدهاند. عدم قطعیت٬ احتمال رجوع به تجربه و آزمون و خطا در ایدئولوژی بیمعنا است. روششناسیها نیز میتوانند به جای آنکه یاریدهنده پژوهش باشند٬ تبدیل به عینکی شوند که نقش ایدئولوژی را ایفا میکند. انگار بستههای آماده و از پیش تعیینشدهای وجود دارند که میتوان آنها را همه جا به کار گرفت. روششناسی به جای آنکه به شیوههای مختلف اندیشیدن یاری رساند٬ در تاریخ اندیشه ایران تبدیل به ایدئولوژی برای تعطیلی فکر و تطبیق نظریهها و
کاربست مفاهیمی میشود که ظرفیت تحلیل تاریخ اندیشه ایران را ندارند.
صفحه ۷