آثار هوهانس تومانیان
هوهانس تومانیان را به حق شاعر ملی ارمنی نامیده اند، زیرا در شعر هیچ سخنوری جز او تأثیر مثلها و مثل ها و افسانه ها و ادبیات افواهی ارمنی تا این پایه نیست. طبع شاعرانه ی تومانیان، در این رهگذر، از سرچشمه های گوناگون سیراب شده است: نخست، از ذهن پربار مادری که آن همه قصه ها و حکایات را به هنگام کودکی در گوش او فروخوانده بود، دیگر از حافظه ی سرشار روستاییانی که به روزگار خردسالی با او در آمیخته بودند و همواره یاد آن گاوچران بازی گوش هفت ساله را که سال ها بعد شاعری بزرگ شده بود عزیز میداشتند و، سرانجام از مطالعه و ممارستی که خود در ادبیات ارمنی کرده بود.
متن بالا از کتاب یادنامهی تومانیان از نشر چشمه برداشت شده است.