دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی، حضور برجسته و پرطمطراقی دارد و در دو دهه‌ی بعدی نیز جریان‌ساز و کنش‌گر فرزانه‌ای است که روشنگرانه، شمایل آشنای شاعر-مبارز سیاسی را پس می‌زند و به عنوان شاعری نوجو و آزادی‌خواه که توانایی برگرداندن هر معضلی را به ریشه‌های ایجاد آن دارد، پا در وادی نقد و تحلیل و تئوری‌پردازی می‌گذارد.
مختاری با چشمی مرکب به جهان سیاست و ادبیات می‌نگرد و نسبت به بحران‌های سیاسی و عارضه‌های فرهنگی، قادر است طیفی از واکنش‌ها را از خود نشان دهد. هم شعرش را به محل چالش با سیاست و قدرت بدل می‌کند و هم در آن سر طیف، با گریز از تلقی مرسوم سیاسیب‌ودن، سویه‌های فرهنگیِ کنش گری سیاسی‌اش را تقویت می‌کند و به عمل انقلابی مسحورکننده‌ای به نام بازخوانی فرهنگ در ساحت شعر دست میزند.
سویه‌های برجسته‌ی این تِز یا نظریه، مطالعه دلایل انجماد و انحطاط فرهنگ، ضرورت توسعه و آفریدن ارزش‌های نو، فاصله‌گیری از گذشته‌گرایی، رونق پرسش‌گرایی و بازیابی هویت ملی هستند که همه، لازمه معاصریت ماست.