برآمدن خودکامگان، از ویژگی‌های عمومی تاریخ گذشته ایران است گذشته‌ای که میراث خود را به جای می‌گذارد و برای زمان‌های بعدی به صورت فشرده برای عمل آماده می‌کند. «طومار گذشته، برای عمل، در زمان حال بسته می‌شود و گذشته، طومار گشوده زمان حال است». هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند بدون تأثیر پذیری از گذشته خود ادامه حیات دهد. و همیشه عناصری از گذشته به تناسب چگونگی روند تحولات اجتماعی در زمان حال جوامع وجود دارند و حیات عمل اجتماع را مشروط می‌سازند. همیشه گذشته مصالح نیکویی را برای مطالعه زمان حال در اختیار محققان می‌گذارد و پیش‌بینی‌های احتمالی را محتمل می‌سازد. برای فهم جامعه و تاریخ ایران از مطالعه الگوهای رفتاری روابط اجتماعی هزاره قبل بی‌نیاز نیستیم.

مقدمه