مجله شهرزاد (۲)

پیشینه
چهارصد سال پیش از آنکه اصفهان به دستور شاه عباس اول پایتخت صفویه شود (۱۰۰۷ هـق.)، راوندی در کتاب معروف راحه‌الصدور نوشت که در سال ۴۸۷ هـق. بَرکیارُق شاه سلجوقی در «کوشک میدان» اصفهان دستگیر شد. این «کوشک میدان» را می‌توان نام قدیم میدان نقش جهان اصفهان دانست و سخن راوندی را نخستین گزارش تاریخی از آن. کوشک، به معنی کاخ، ظاهراً همان بنای زیبایی است که ترکان خاتون، همسر ملک‌شاه سلجوقی (حك. ۴۶۵-۴۸۵ هق.)، در باغ احمدسیاه در کنار زاینده‌رود در آن اقامت داشته است. به غیر از این باغ، در دوره‌های پیش از صفویه و پیش از مغول سه باغ دیگر به نام‌های باغ‌کاران، باغ فلالسان (فلارن) و باغ بکر هم وجود داشته است که به مجموع آن‌ها «چهارباغ» گفته می‌شد. به دستور شاه عباس اول (حك. ۹۹۶-۱۰۳۸ هق.) از دروازه‌دولت تا دامنه‌ی کوه صفه خیابانی طولانی، پهن و درخت‌کاری‌شده ساختند که گردشگاه خانواده‌ی سلطنتی، درباریان و اهالی شهر بود و چون پیش از آن، در آن محل، این چهار باغ قرار داشتند، این خیابان نیز چهارباغ نام گرفت.