سرعت تحولات فرهنگ ایرانی به واسطه توسعه شتابان، بسیاری از عناصر میراث فرهنگی در این سرچشمه‌های فرهنگی را به عـرصه فراموشی سپرده است، به همین دلیل نقـش مؤلفان و محققان فرهنگی محلی همانند کنشگران نجات بخشی است که در میانه غفلت سیستماتیک مردم و نهادها از ارزش میراث تاریخی‌شان، آنها را ثبت کرده و گاه تذکری به مردم برای هوشیار شدن نیز بدهند. نوشتارهای محققانه حول حوزه‌های فرهنگی خاص مانند آنچه در این کـتاب درباره حوزه فرهنگی هرمزگان شاهد هستیم را از دو سطح باید مد نظر قرار داد: سطح اول، سطح محلی و خواص آنهاست که ما را با شیوه‌های زیست اجتماعی در قلمرو جغرافیای فرهنگی هرمزگان آشنا می‌کند و بخشی از روح خلاقه مردم آنجا برای معنابخشـی به زندگی را به ما نشان می‌دهد. سطح دوم، سطح کلان است، سطحی که می‌توان آن را از یک سو در قلمرو فهم پهنـه فرهنگی ایران بزرگ دید و در ایـن اجتماع فرهنگ‌های هرمزگان را به مثابه یکی از سرچشمه‌های فرهنگی ایران بزرگ دانست و فهمید، از سوی دیگر در سطح کلان انسانی، حوزه فرهنگی هرمزگان بخشی از ذخیره جهان انسانی در طی تاريـخ خودش اسـت. این مردم نیـز همانند هر فرهنگ دیگری در جهان نمایانگر خلاقیت انسان‌ها برای امکان پذیر کردن زندگی جمعی و معنابخشـی بدان هستند. هـر چند در ایران امروز مـا، هنوز مفروضات سیاست گذاری‌های فرهنگی و حتى حوزه فرهنگ عمومی رسمی توجه چندانی به ارزشمندی و غنای حوزه‌های فرهنگی خاص ندارد، ولی در کنار توجه محققان متواضعی که به صورت خویش فرما بـه سـنت‌های فرهنگی پرداخته‌اند، حرکت امیدبخش در میانه مردم و نسل‌های جدید را می‌توان دید که برای هویت فرهنگی‌شان متوجه ذخیره‌های تاریخی جامعه خودشان شده‌اند و به نوعـی تلاش برای بازسازی و بازخوانی آنها را شروع کردند. در هم افزایی ناشی از فعالیت فکری فرهنگی محققان خویش فرما و مردم علاقه‌مند بـه میراث فرهنگی تاریخی‌شان، شاهد نوعی انرژی جمعی برای ارتقا و توسعه فرهنگی محلی هستیم که در این میانه، ضـرورت درکی عمیق از فرهنگ گذشته و امروز بسیار اهمیت پیدا می‌کند؛ درکی که بتواند ناقل و مترجم امانتداری از فرهنگ گذشته برای مخاطبان امروز باشد.