کتاب دیوان سنایی غزنوی

مختصری در شرح احوال حکیم سنایی غزنوی

حکیم ابوالمجد بن آدم متخلص به سنایی، شاعر و عارف نامدار نیمه دوم سده پنجم و نیمه نخست سده ششم هجری، به احتمال قریب به یقین به سال ۴۷۳ هجری قمری در غزنین زاده شد و چنانکه اکثر تذکره نویسان نوشته اند و از ابیات او در منظومه «حديقة الحقيقة» نیز مستفاد می شود ۶۲ سال بعد یعنی به سال ۵۳۵ هجری در همان دیار در گذشته است. وی معاصر با مسعود بن ابراهیم (درگذشته به سال ۵۰۸ هـ ق) و فرزندش بهرامشاه غزنوی (درگذشته به سال ۵۵۲ هـ ق) بود. پدرش آدم از خاندانی شریف و کریم برخاسته و به نوشته جامی شاعر و عارف سده نهم در «نفحات الانس» با پدر شیخ رضی بن لالا که از دانشمندان و بزرگان عرفا بود خویشی داشته و نیز معلم فرزندان ثقة الملك طاهر بن على وزیر معروف بوده است.

سنایی چه در روزگار خود و چه در سده های بعد همواره مورد تجلیل شاعران و ادبا و مورخان و تذکره نویسان گوناگون قرار گرفته و پس از مرگ از اکرام و احترام بسیار برخوردار بوده است. بسیاری از شعرای معاصر او و اعصار بعدی به اشعار او استشهاد کرده و او را در ردیف عنصری و معزی و رودکی و گاه برتر از آنان برشمرده اند.