سه شنبه ۱۶ مهر ۱۳۹۸
جوایز بزرگ نصیب کتاب‌هایی درباره جنگ، ترور، سرطان و انقراض نسل جانوران می‌شود؛ کتاب‌هایی که کنجکاوی بیمارگونۀ ما را درباره اینکه جهان آبستن چه اتفاقات وحشتناکی می‌تواند باشد، ارضا می‌کنند. اما گونه‌ای قدرنادیده از کتاب‌ها نیز وجود دارند که واقعیت‌هایی را دربارۀ پیشرفت و ترقی انسان‌ها بازگو می‌کنند. این پیشرفت‌ها به اندازۀ انفجار بمب‌ها یا پرندگانی که در نفت غرق شده‌اند، تصویر گیرایی ندارند و هر نویسنده‌ای - فارغ از این که کار او تا چه حد بر اساس داده‌ها شکل گرفته است- به نیمه پر لیوان نگاه کند، به عنوان خوشبین یا خوش‌خیال مورد تمسخر قرار می‌گیرد. اما خوش‌بینی عقلانی مایه الهام روایت‌هایی ستایشگرانه و شوخ‌طبعانه و دفاعی پرشور از ایده‌آل‌های روشنگری بوده است؛ ایده‌آل‌هایی که بیان می‌کنند دانش و همدردی می‌تواند شرایط زندگی انسان‌ها را بهبود بخشد. به ازای هر طاعون، جنگ‌سالار یا قاتلی، کتاب‌های درخشانی وجود دارند که نشان می‌دهند ما چگونه از پس این مصائب برمی‌آییم.
نویسندگانی که به شرح کاهش چشمگیر فقر، گرسنگی و بیماری در کشورهای در حال توسعه می‌پردازند، انتظار چنان ناباوری‌ای را دارند که غالباً آن‌ها را وا می‌دارد کلمۀ بزرگ را در عناوین کتاب‌هایشان به رخ بکشند. از این جمله می‌تواند به فرار بزرگ[1] آنگوس دیتون[2]، برنده نوبل، و جراحی بزرگ[3] استیون رادلت[4] اشاره کرد. چارلز کنی[5] با رویکردی فروتنانه‌تر به ما می‌گوید که دنیا چگونه در حال بهتر شدن[6] است. این کار را هانس راسلینگ[7]، ستارۀ جدید TED، نیز در کتاب استوار بر واقعیت[8] انجام می‌دهد. راسلینگ دوست داشت اطلاعات مخاطبین‌اش را در زمینۀ روندهای موجود در حوزه رفاه انسان‌ها بسنجد و نشان دهد که آن‌ها از شامپانزه‌ها نیز در این باره عملکرد بدتری دارند.
کاهش همانقدر چشمگیر درگیری‌های مسلحانه در کتاب پیروزی در جنگ با جنگ[9] نوشته جاشوا گلدشتاین[10] و همچنین تعدادی از کتاب‌های جان مولر[11] همچون بقایای جنگ[12] و مجموعه یک جهان خطرناک؟[13]-که عنوان طعنه‌آمیزی نیز بر خود دارد- انعکاس یافته است. تعجب‌آورترین اما جهان‌گراها[14] است که اونا هاتاوی[15] و اسکات شاپیرو[16] در آن چنین مدعی می‌شوند که توافق به تمسخرگرفته‌شده سال 1928 که جنگ را غیرقانونی می‌داند را باید بیشتر مورد احترام و اعتبار دانست.
و نه؛ محیط زیست به طرز ناامیدکننده‌ای مورد غارت قرار نگرفته و تهی نشده است. این را "اکومدرنیست"هایی همچون رونالد بیلی[17] در پایان نابودی[18]، راث دفریس[19] در چرخ‌دنده بزرگ[20]، کریس توماس[21] در وارثان زمین[22] و استوارت برند[23] در نظم تمام زمین [24] می‌گوید. فرزندان دهه 70 میلادی از عنوان واپسین کتاب که کنایه‌ای به عنوان کتابی از خود برند با نام دفترچه راهنمای تمام زمین[25] است خرسند هستند. دفترچه راهنمای تمام زمین تکنولوژی را با ضدفرهنگ ادغام می‌کرد، مشوق نوعی آگاهی همگانی بود و تصویر نفس‌گیری از آنچه نویسنده برخاستن زمین می‌خواند، جلد آن را پوشانده بود.
پیشرفت تنها مادی نیست، بلکه جنبه اخلاقی نیز دارد: جهان قربانی‌کردن انسان‌ها، برده‌داری، شکار ساحره‌ها، دوئل، آپارتاید و اختصاص حق رای به مردان را ملغی کرده است. همچنین در حال مقابله با کار کودک، اعدام و جرم‌انگاری دگرباشی است. حکایتی از این پیشرفت در زوال اجبار[26] اثر جیمز پین[27]، کد افتخار[28] اثر آنتونی آپیاه[29] و قوس اخلاقی[30] مایکل شرمر[31] آمده است. دورنماهای وسیع‌تری نیز در ترقی[32] اثر یوهان نوربرگ[33] و خوشبین منطقی[34] اثر مت رایدلی[35] ترسیم شده است. نظریه عمیق‌تری درباره اینکه چرا سرنوشت انسان‌ها پیشرفت و ترقی است، در کتاب خیره‌کننده دیوید دویچ[36] با نام آغاز بی‌نهایت[37] آمده است. دویچ علم را نیرویی برای بهتر شدن می‌داند؛ چرا که ما را وادار می‌سازد جهان را توضیح دهیم و در عین حال مجبورمان می‌کند به خطاپذیر بودن‌مان معترف شویم.
اما بهترین رجزخوانی در دفاع از خوش‌بینی در زبان انگلیسی، موافقم، جیوز[38] اثر پی جی وودهاوس[39] است. گوسی فینک-ناتل "یارویی را که قیافه‌اش شبیه گردو بود" پس از سخنرانی‌اش پیرامون آب و هوا در مدرسه گرامر منطقه اسنادسبری مارکت که در آن گفته بود جهان در وضعیتی اسفناک قرار دارد، از کوره به در می‌برد. فینک-ناتل به او گفته بود: "حرف مفت نزن! دنیا جای قشنگیه. آسمون آبیه و پرنده‌ها آواز می‌خونن." بعد از خواندن رمان وودهاوس، چه کسی می‌تواند با این جملات مخالفت کند؟
منبع: گاردین
کتاب‌درمانی مجموعه‌ی پیشنهاد کتاب است، این کتاب‌ها هر کدام بنا به پرسشی مشخص یا موضوعی معین انتخاب می‌شوند.
[1]- The Great Escape
[2]- Angus Deaton
[3]- The Great Surge
[4]- Steven Radelet
[5]- Charles Kenny
[6]- Getting Better
[7]- Hans Rosling
[8]- Factfulness
[9]- Winning the War on War
[10]- Joshua Goldstein
[11]- John Mueller
[12]- Remnants of War
[13]- A Dangerous World
[14]- The Internasionalists
[15]- Oona Hathaway
[16]- Scott Shapiro
[17]- Ronald Bailey
[18]- The End of Doom
[19]- Ruth Defries
[20]- The Big Ratchet
[21]- Chris Thomas
[22]- Inheritors of the Earth
[23]- Stewart Brand
[24]- Whole Earth Discipline
[25]- Whole Earth Catalog
[26]- Decline of Force
[27]- James Payne
[28]- Code of Honor
[29]- Anthony Appiah
[30]- The Moral Arc؛ عنوان این کتاب اشاره‌ای است به عبارت معورف تئودور پارکر –از جملات مورد علاقه مارتین لوتر کینگ- با این مضمون که منحنی جهان به سمت عدالت انحنا دارد.
[31]- Micheal Shermer
[32]- Progress
[33]- Johan Norberg
[34]- The Rational Optimist
[35]- Matt Ridley
[36]- David Deustch
[37]- Beginning of Infinity
[38]- Right Ho, Jeeves
[39]- PG Wodehouse
در حال حاضر دیدگاهی برای این مقاله ثبت نشده است.