ورود به آوانگارد

سفر به سرزمین ناشناخته‌ها

مروری بر کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ نوشته‌ی رضا امیرخانی

فاطمه آل آقا
سه شنبه ۶ آذر ۱۴۰۳

«در هتل همه چیز مثل همه‌ی هتل‌های دنیاست. اول کاری که می‌کنم، چک کردن اینترنت است. هیچ شبکه‌ای وجود ندارد. هیچ شبکه‌ی بی‌سیمی در کار نیست. بعد می‌روم سراغ سیم. آخر «زبان دان» گفته بود در اتاق به تان شاید سیم اتصال بدهند. چک می‌کنم. به جز پریز برق هیچ پریز دیگری در کار نیست. یک پریز تلفن هم هست که تلفن اتاق به آن متصل است. به پذیرش زنگ می‌زنم. با انگلیسی نه چندان خوبی جواب می‌دهد که می‌توانید صبح‌ها به اتاقی در لابی بیایید و ای میلتان را چک کنید. البته فقط ای میل یاهو و جی میل را! مثل شیر مانده‌ای که جوشیده شود، می‌برم.( بگذریم که روزهای بعد از خیر همان هم می‌گذرم. چون احتمالا قفل می‌کند بعد از اتصال از کره‌ی شمالی و هنگ می کند جی میل!) در حین جست و جو دنبال اینترنت، کلی هم دنبال شنود مخفی و دوربین مخفی می‌گردم. تقریبا به هیچ چیز شک نمی‌کنم الا فایردیتکتور و آشکارگر آتش روی سقف. کمی باش سلام و علیک می کنم و بی خیال می‌شوم!»

(امیرخانی،۱۳۹۸: ۳۵و۳۶)

سفرنامه یکی از ژانرهای محبوب برای بسیاری از اهالی ادبیات است. شما می‌توانید در ایستگاه اتوبوس یا در صف تاکسی، در کنار شومینه‌ی گرم خود با یک فنجان چایی در دست و یا حتی در رختخواب خود، با ورق زدن سفرنامه با نویسنده همراه شوید. شما هزینه‌ی کتاب را پرداخت می‌کنید و بعد فورا آماده‌ی سفر می‌شوید. با نویسنده ساک و اسباب سفر را جمع می‌کنید. برای رسیدن به پرواز می‌دوید. منتظر می‌مانید تا مهر ورود به کشور دیگر را در پاسپورتتان ثبت کنند. علاوه بر این، شما می‌توانید همراه با نویسنده و توصیفات او، خوراکی‌های عجیب و غریب را تست کنید. حتی این امکان وجود دارد تا دست در دست نویسنده، مکان‌های دیدنی کشورهای مختلف را ببینید. جذابیت سفرنامه این است که علاوه بر تجربه‌ی سفر و لذت کشف شهرها و کشورهای دیگر، با آداب و رسوم نیز تا حدودی آشنا می‌شوید.

رضا امیرخانی، نویسنده‌ی نام آشنای ایرانی از جمله افرادی‌ست که در نوشتن سفرنامه مهارت خاصی دارد. تعریف کردن داستان مهارتی‌ست که یک نویسنده‌ی حرفه‌ای را از یک نویسنده‌ی آماتور جدا می‌کند. امیرخانی به قدری در داستان‌گویی استاد است که حتی سفرنامه‌هایش هم با همان تکنیک‌های داستان نویسی جلو می‌برد‌. اولین سفرنامه‌ی او داستان سیستان است و یک سفرنامه‌ی داخلی محسوب می‌شود. سفرنامه‌ی بعدی او کتاب جانستان کابلستان است که در واقع اولین سفرنامه‌ی برون مرزی اوست. سومین سفرنامه‌ی او و در حقیقت جدیدترین سفرنامه‌ی او، سفر به کره‌ی شمالی‌ست. 

«نیم دانگ پیونگ یانگ» توسط نشر افق به چاپ رسیده است. این سفرنامه در واقع ۲ سفر رضاامیرخانی به کره‌ی شمالی را شامل می‌شود. کتاب در زمستان ۱۳۹۸ منتشر شد و خیلی زود به چاپ دوم رسید.

همینطور که قبل‌تر هم اشاره شد، سبک نگارش و قلم جادویی امیرخانی مخاطب را همیشه با نوشته‌هایش همراه می‌کند اما در مورد این کتاب می‌توان گفت که کنجکاوی راجع به کره شمالی و سبک زندگی مردم آن کشور، در موفقیت کتاب بی‌تاثیر نبوده است.

کره شمالی کشوری ست که برای تمام مردم دنیا یک‌ معمای حل نشده است. کیم جونگ اون و رهبران سابق این کشور مخالف ارتباط با سایر کشورها هستند و کره شمالی به طور کلی کشوری‌ست که اطلاعات کمی از آن در دسترس است و همین اندک اطلاعات هم با چاشنی رسانه‌ها و غرض ورزی‌های بین المللی مخلوط شده است. یکی از نکته‌هایی که این کتاب را ارزشمند می‌کند این است که نویسنده سعی کرده بدون جهت گیری خاصی آنچه را در کشور کره‌ی شمالی می‌بیند، در نهایت امانت داری بنویسد. 

این کتاب شامل ۳ بخش اصلی و یک بخش فرعی است. کتاب با فصل فرعی«الطریق ثم الرفیق»شروع می‌شود. این فصل در واقع مقدمه‌ای‌ست که توضیحات چگونگی همراهی نویسنده با حزب موتلفه‌ی اسلامی در این سفر را شرح می‌دهد.

«کیم چی» فصل اول کتاب محسوب می‌شود. این فصل شامل اتفاقات و جریانات مختلف در سفر اول رضا امیرخانی در سال ۲۰۱۸ به کره‌ی شمالی‌ست.

«قاشق چی» فصل بعدی‌ست که درمورد انگیزه‌ی نوشتن سفرنامه و مقدمات سفر دوم به کره شمالی توضیح می‌دهد.

«چیطولی» فصل سوم و آخرین فصل کتاب است که در واقع دومین سفر امیرخانی به کره‌ی شمالی به صورت مستقل است. این سفر که در سال ۲۰۱۹ صورت می‌گیرد، به سبب مستقل بودن نویسنده باعث شده است که جریانات و اتفاقات به زندگی عادی مردم کره نزدیک‌تر شود و مشاهدات عریان‌تر صورت بگیر‌د.

نوع نگارش و شوخ طبعی نهفته در متن، رسم الخط خاص امیرخانی و تلاش برای دیدن حقیقت و بیان آن باعث شده تا این سفرنامه یکی از جذاب‌ترین کتاب‌های این نویسنده باشد. در واقع با خواندن این کتاب می‌توان گفت که اندکی به حل معمای کره شمالی نزدیک می‌شویم.

نیم دانگ پیونگ یانگ

نویسنده: رضا امیرخانی ناشر: افق قطع: شمیز،رقعی نوع جلد: شمیز قیمت: ناموجود