ورود به آوانگارد

آیا رمان‌های عاشقانه‌ای وجود دارند که کلیشه نباشند؟

کیت کِلی‌وِی کتاب‌هایی درباره عشق معرفی می‌کند؛ از «جین ایر»ِ شارلوت برونته تا «بروکلین»ِ کالم توبین.

گروه مترجمان
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳

سوال: می‌شه چند کتاب عاشقانه اما غیر کلیشه معرفی کنید؟

- انی، ۲۵ ساله از بیرمینگهام.

کیت کلی‌وی[1]، منتقد مجله‌ی آبزرور می‌نویسد:

سوال تو مرا به این فکر وادار کرد که اصلا کلیشه چیست؟ ممکن است بگویی عشق به طور کلی بزرگ‌ترین و در دسترس‌ترین هدف برای واژه کلیشه است؛ اما در ادبیات اگر از قلب و احساسات عمیق زیادی دور شویم، رومانس و عشق هم شکست‌خورده‌ی این میدان خواهند بود. همچنین ممکن است کلیشه را هم‌ارز با کتاب‌های رمانتیک معروف در نظر گرفته باشی، مثل «بر باد رفته»، «آنا کارنینیا» و یا «جین ایر».

جین ایر

نویسنده: شارلوت برونته ناشر: نی قطع: شمیز,رقعی نوع جلد: شمیز قیمت: 200,000 تومان

بر باد رفته (دو جلدی)

نویسنده: مارگارت میچل ناشر: ناهید قطع: گالینگور،رقعی نوع جلد: گالینگور قیمت: ناموجود

علاوه بر همه‌ی این‌ها، این سوال مرا به طور مشخص به یاد «جین ایر» انداخت، زیرا اتفاقا دوری از ابتذال و کلیشه است که این اثر را عاشقانه می‌کند. جین و معشوقش روچستر، هیچکدام در معنای مرسوم خوش‌چهره نیستند؛ اما درست همین نقص است که بی‌نقصیِ مخصوص به خودش را پدید می‌آورد (و امیدوارم برای همه نیز اتفاق بیفتد). شارلوت برونته (نویسنده جین ایر) با زیرکی تمام همان کاری را می‌کند که رمان‌های عاشقانه‌ی دیگر می‌کنند؛ عشقی را به تصویر در می‌آورد که بر موانع پیروز می‌شود. با این حال سبک و شیوه‌ی اوست که رمان او را از کارهای مشابه‌اش جدا می‌کند؛ توجه او به جادوی چیزهای معمولی.

فرض می‌کنم که داشتن پایان خوش را لزوما بخشی از یک اثر «عاشقانه» تعبیر نمی‌کنی. با این حساب، «زوج‌ها»[2] جان آپدایک با وجود رنج‌آور بودن، اثری است پرکشش؛ درست مثل «زنان عاشق»[3] دی‌اچ لارنس. «لولیتا»ی ناباکوف هم اثری‌ست راجع به عشقی محکوم به فنا میان یک مرد و زنی جوان‌تر و حوری‌وش؛ داستان عشقی آلوده به گناه. «عاشق» مارگارت دوراس نیز اثری‌ست با مایه‌های اغواگرانه. (اگر خودم را مجاز بدانم که فقط برای همین لحظه، اغواگرانه و رومانس را در یک معنا به کار ببرم.)

عاشق

نویسنده: مارگریت دوراس ناشر: اختران قطع: شمیز,رقعی نوع جلد: شمیز قیمت: ناموجود

«عشق سال‌های وبا» از گابریل گارسیا مارکز نیز اثری‌ست باشکوه و جسمانی.

می‌توانیم «گفتگو با دوستان»[4] سالی رونی را نیز به این لیست اضافه کنیم؛ اثری درباره‌ی مجاورت عشقی بالغانه در کنار عشقی ساده‌دلانه.

اثر بزرگ کالم توبین، «بروکلین» به عشقی می‌پردازد که جغرافی مانع آن شده است. در نهایت، «مادری کردن در یکشنبه»[5] از گراهام سوییفت را داریم که رمان کوتاه و زیبایی درباره‌ی جین است؛ جینی که هم‌نام جین اِیر است اما به اندازه‌ی او خوش‌شانس نیست.


منبع: گاردین


ترجمه: سپهر صانعی


[1]- Kate Kellaway

[2]- Couples

[3]- Women in Love

[4]- Conversations With Friends

[5]- Mothering Sunday


بهترین کتاب برای فراموشی عشق را در آوانگارد بخوانید.