ورود به آوانگارد

سیزده به در

یکی از رسوم ویژه‌ی عید نوروز، به روز سیزدهم فروردین یا همان سیزده به در تعلق دارد.

الناز کاظمی
جمعه ۲۲ فروردین ۱۴۰۴

یکی از رسوم ویژه‌ی عید نوروز، به روز سیزدهم فروردین یا همان سیزده به در تعلق دارد. روز سیزدهم نوروز را سیزده به در می‌نامند و مردم در این روز به دامان طبیعت می‎‌روند تا بتوانند از نحسی روز سیزده نجات پیدا کنند. روز سیزدهم فروردین در تقویم ایرانیان، جزو روزهای نحس به شمار می‌آید و به همین دلیل خانواده‌ها رسم دارند که در این روز صبح بسیار زود از خواب برخیزند، وسایل لازم را گردآوری کنند و به دامان طبیعت بروند؛ هنگامی که قدر کافی از خانه فاصله گرفتند، آتشی کوچک روشن کنند، دانه‌هایی را که برای سال نو سبز کرده بودند را به آب جاری بسپارند، دختران و پسران جوان دم بخت برای یافتن همسری صالح سبزه گره بزنند، «دروغ سیزده» بگویند و سیزده را به در کنند؛ با این کار نحسی این روز از بین می‌رود و سالی نیکو را آغاز می‌کنند.

اگر کسی در این روز سبزه‌ای را که کاشته بوده، دور نیندازد، نحسی این روز دامانش را می‌گیرد و یک سال برای خانواده‌اش غم و رنج می‌خرد. در گذشته رسم بوده است که در این روز، زنان تازه عروس به دباغ‌خانه‌ها می‌رفتند و پول اندکی در چاه دباغ‌خانه‌ها می‌انداختند؛ آن‌ها همین‌طور مقداری از آب دباغ‌خانه را با خود به خانه می‌آوردند و از همسرشان درخواست می‌کردند تا اندکی از آن آب را بنوشند تا طبق باور قدیمی، مهرشان به دل همسرانشان بیفتد. زنانی هم که نمی‌توانستند بچه‌دار شوند و نوزادی به دنیا آورند، در این روز باید با قیچی سبزه‌ها را ‌می‌بریدند و آن‌ها را کوتاه می‌کردند.

حواستان باشد که در روز سیزده به در، چیزی از ظرف‌های خانه را نشکنید؛ چون طبق باوری قدیمی این کار شگون ندارد و حتی اگر آن وسیله در اثر بی‌احتیاطی بشکند، این اتفاق به فال بد گرفته می‌شود و باید منتظر حادثه‌ای بود. همین‌طور گذشتگان بر این اصل تاکید می‌ورزند که در این روز آب و جارو را کنار بگذارید؛ زیرا علاوه بر آن که خانه تمیز نمی‌شود، بلکه باید منتظر هجوم مورچه‌ها هم باشید.

باورهای عامیانه مردم ایران

نویسنده: حسن ذوالفقاری ناشر: چشمه قطع: گالینگور,رقعی نوع جلد: گالینگور قیمت: ناموجود

باورهای عامیانه مردم ایران، دکتر حسن ذوالفقاری با همکاری علی‌اکبر شیری، نشر چشمه.