معرفی چند کتاب برای پا گذاشتن به دنیای روانکاوی

سوال: مشغول تحصیل در حوزه روانکاوی هستم. در دنیای داستان، کدام کتاب‌ها روانکاوان و روانکاوی را بهتر تصویر کرده‌اند؟

جرجیا اسمیت، 43 ساله از کارولینای شمالی

پاسخ: بیجال شه، مشاور، متخصص روانکاوی با کتاب، نویسنده و شاعر:

داستان‌ها نگاه ژرفی به کار دقیق روانکاوان دارند. در داستان‌ها با استفاده از تمام عمق و گستره‌ای که خلاقیت مجاز می‌دارد، پرونده‌های بیماران با جزئیاتی گیرا مورد بررسی قرار می‌گیرد. کتابی که در این باره سریع به ذهن می‌رسد، کتاب وقتی که نیچه گریست[1] اروین د. یالوم[2] است. این کتاب که در حکم راهنمای ادبی همیشگی هم روانکاوان و هم کسانی است که در حال آموختن روانکاوی هستند، فلسفه و روانکاوی را با یکدیگر پیوند می‌دهد. جوزف بروئر، پدر روانکاوی مدرن، تلاش می‌کند نیچه، فیلسوف نامدار را که در آستانه خودکشی قرار دارد درمان کند. بروئر خود نیز در حال التیام‌بخشیدن به قلب شکسته‌اش است. آن‌ها متقابلاً پیوندی از جنس پزشک-بیمار برقرار می‌کنند و هر یک می‌کوشد افسردگی دیگری را بهبود بخشد. از دیگر رمان‌های قابل ذکر یالوم که شخصیت‌های اصلی‌شان روانکاوان هستند، می‌توان به جلاد عشق و دیگر داستان‌های روان‌درمانی[3] و همچنین درمان شوپنهاور[4] اشاره کرد.

اگر دنبال کتابی هستید که به فضای آمریکا نزدیک‌تر باشد، شاهزاده جزر و مد[5] پت کانروی[6] را پیشنهاد می‌کنم. این کتاب به تلاش سوزان لاونشتاین در برملاساختن رازهای خانواده غیرمتعارف ساوانا، بیمارش، می‌پردازد که میل به خودکشی دارد. لاونشتاین برادر دوقلوی ساوانا را متقاعد می‌کند که روانکاوی شود؛ به امید اینکه به آنچه می‌خواهد دست یابد. او به زودی گذشته شدیداً آزاردهنده دوقلوها را کشف می‌کند و به وظیفه مهمی که پیش رویش است پی می‌برد.هر چند گذشته پرتلاطم خود او نیز چندان متفاوت نبوده است. این کتاب که از نگارش فصیحی بهره می‌برد، برای هر روانکاوی دلخراش و در حکم یک آزمون است.

اگر این داستان چندان برایتان جذاب نیست، بیمار ساکت[7] را پیشنهاد می‌کنم. اثر جدید الکس میکاییلدیس[8] کابوس هر روانکاوی را زنده می‌کند: بیمار ظاهراً بی‌گناهی که در آستانه محاکمه به جرم قتل قرار گرفته است.

با اینکه داستان، ساختار و نگارش این کتاب‌ها با یکدیگر متفاوت است، اما همه آن‌ها  یک وجه مشترک دارند و آن‌ اهمیت یک رابطه‌ای صمیمی و موفق میان بیمار و درمانگر است. در این باره خالی از لطف نیست اگر به اثری غیرداستانی که خواندن‌اش همان جذابیت خواندن آثار داستانی را دارد، اشاره کنم؛ یعنی شاید باید با کسی صحبت کنی[9] لوری گوتلیه[10]. این کتاب ایمان ما را به روانکاوی به کمک داستان‌هایی که درباره بیماران نقل می‌کند و روانکاوی‌ای که خود او با روانکاو پدر-گونه‌اش داشته و حاصل آن امید و بهبود بوده، تقویت می‌کند.

منبع: گاردین
کتاب‌درمانی مجموعه‌ی پیشنهاد کتاب است، این کتاب‌ها هر کدام بنا به پرسشی مشخص یا موضوعی معین انتخاب می‌شوند.

ترجمه: امیرحسین اسلامی‌نژاد

[1]- When Nietzsche Wept

[2]- Irvin D Yalom

[3]- Love’s Executioner & Other Tales of Psychotherapy

[4]- The Schopenhauer Cure

[5]- The Prince of Tides

[6]- Pat Conroy

[7]- The Silent Patient

[8]- Alex Michaelides

[9]- Maybe You Should Talk to Someone

[10]- Lori Gottlieb