امپراتوری که همواره در تلاش بود تصویر پرعظمتی از خود به جای بگذارد، امپراتوری قدرتمند اما پر اشتباه.
ظهور و سقوط معروف‌‌ترین فرانسوی تاریخ
کتاب زندگی ناپلئون، اثر استاندال، یکی از نخستین آثار بیوگرافی تاریخی درباره‌ی ناپلئون بناپارت است. این کتاب، اگرچه در سال‌های پس‌از مرگ ناپلئون به نگارش درآمد، بیشتر به‌خاطر نگاه بی‌طرفانه و تحلیل دقیق زندگی و شخصیت پیچیده‌ی این شخصیت تاریخی برجسته ارزشمند است. استاندال، که خود یک نویسنده و منتقد ادبی فرانسوی با بینش روان‌شناختی و تحلیلگر است، در این کتاب، نه‌تنها به زندگی ناپلئون به‌عنوان یک فرد بلکه به بُعد سیاسی و اجتماعی زندگی او نیز پرداخته است.
تأثیر دوران کودکی و خانواده بر شخصیت ناپلئون
کتاب با تمرکز بر دوران کودکی ناپلئون در جزیره‌ی کُرس و تأثیرات خانواده و محیط پیرامون او آغاز می‌شود. استاندال به‌وضوح نشان می‌دهد که چطور شخصیت قوی و بلندپروازانه‌ی ناپلئون از همان سنین کم شکل گرفت. به باور استاندال، ناپلئون از همان ابتدا ذهنی پویا و در‌عین‌حال بلندپرواز داشت، که او را برای زندگی در جایگاه رهبری و مدیریت امور آماده می‌کرد. همچنین، تأثیر خانواده، به‌ویژه مادر ناپلئون، در شکل‌گیری این خصوصیات از نگاه استاندال مهم است و نقش تعیین‌کننده‌ای در شخصیت‌پردازی او دارد.
با پیش‌روی داستان زندگی ناپلئون، استاندال از اوایل فعالیت‌های نظامی و پیروزی‌های او در دوران جنگ‌های ایتالیا صحبت می‌کند. این بخش از کتاب با جزئیات به فتح‌های نظامی و استراتژی‌های ناپلئون در میدان نبرد می‌پردازد و استاندال هنرمندانه جزئیات این رویدادها را به تصویر می‌کشد. به‌عنوان مثال، او جنگ‌ها را نه‌فقط به‌عنوان یک عمل نظامی بلکه به‌عنوان مرحله‌ای مهم در تحقق آرمان‌های ناپلئون برای توسعه و تثبیت اقتدار شخصی‌اش می‌بیند. این دیدگاه سبب می‌شود که ما بتوانیم انگیزه‌ها و رؤیاهای ناپلئون را فراتر از پیروزی‌های نظامی او درک کنیم.
تحلیل سیاست‌ها و سقوط ناپلئون
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های کتاب تحلیل استاندال از به قدرت رسیدن ناپلئون به‌عنوان امپراتور فرانسه است. استاندال به‌دقت توضیح می‌دهد که چگونه ناپلئون از شرایط سیاسی و اجتماعی دوران پس از انقلاب فرانسه برای رسیدن به قدرت استفاده کرد. به باور استاندال، ناپلئون از مهارتی بی‌نظیر برای تحلیل موقعیت‌های اجتماعی و پیش‌بینی واکنش‌های مردم برخوردار بود. او توانست با ایجاد حس هویت و اتحاد ملی مردم فرانسه را با خود همراه کند و بر اریکه‌ی قدرت بنشیند. استاندال در این بخش از کتاب با نگاهی تحسین‌آمیز، اما در‌عین‌حال انتقادی، به بررسی سیاست‌های ناپلئون و نقش او در تحکیم هویت ملی فرانسه می‌پردازد.
کتاب همچنین به دوران سقوط ناپلئون و دلایل شکست‌های او در جنگ‌های نهایی می‌پردازد. استاندال معتقد است که این شکست‌ها به‌خاطر اشتباهات استراتژیک و غرور بیش‌از‌حد ناپلئون بوده است. او تحلیل می‌کند که ناپلئون در اوج قدرت به‌طرز فزاینده‌ای از نیروهای اجتماعی و سیاسی فاصله گرفت و در‌نهایت این غرور و بلندپروازی او را به ورطه‌ی سقوط کشاند. استاندال به‌طور دقیق بررسی می‌کند که چگونه تصمیم‌های ناپلئون، به‌ویژه در لشکرکشی به روسیه، تأثیری مخرب بر وضعیت فرانسه و موقعیت خود او داشت.
آنچه این کتاب را از سایر آثار مشابه متمایز می‌کند نگرش تحلیلی و چندبعدی استاندال به زندگی ناپلئون است. او صرفاً به شرح وقایع و پیروزی‌ها نمی‌پردازد، بلکه تلاش می‌کند تا شخصیت پیچیده و تضادهای درونی ناپلئون را آشکار سازد. استاندال او را هم به‌عنوان یک نابغه‌ی نظامی و سیاست‌مدار و هم به‌عنوان یک انسان با نقاط ضعف و آسیب‌پذیری‌ها به تصویر می‌کشد. در‌نتیجه، خواننده با یک ناپلئون واقعی و انسانی روبه‌رو می‌شود که علیرغم تمام موفقیت‌هایش، به‌دلیل ویژگی‌های خاص شخصیتی و شرایط اجتماعی، به سرنوشت شومی دچار شد.