از کتاب آناتومی مالیخولیا اثر رابرت برتون در قرن هفدهم تا بینش‌های جدید ادوارد بالمور راهنمای خوش‌آمدگویی به یکی از تنهایی‌ترین تجربه‌های بشری هستند

در پاییز 2015 من احساس بی‌حسی و بی‌ارزشی می‌کردم و در فکر پایان دادن به زندگی‌ام بودم. من بیست‌وپنج‌ساله بودم و اولین دوره‌ی افسردگی خود را تجربه می‌کردم؛ اختلالی‌ که از آن زمان تا امروز فروکش کرده و دوباره به مقدار زیاد بروز پیدا کرده است. ابتدا در مصرف دارو تردید داشتم و یک دوره‌ی درمان شناختی_رفتاری را انتخاب کردم. نگران بودم که دارو مغزم را تضعیف کند و تجربه‌ام از جهان و قدرتم در توصیف آن را کسل‌کننده کند. البته بعداً متوجه شدم که داروی مناسب ابزاری کلیدی برای حرفه‌ی من است. وقتی ثبات دارم، می‌توانم بنویسم؛ اما وقتی افسرده هستم، به‌سختی می‌توانم راه بروم یا حتی صحبت کنم.

بسیاری از نویسندگان هستند که با افسردگی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند و با این حال در حرفه‌ی خود موفق بوده‌اند. اگر بخواهم تعدادی از آن‌ها را صرفاً نام ببرم، می‌توانم به این موارد اشاره کنم: ویلیام استایرن[1]، جی‌کی رولینگ[2]، سیلویا پلات[3]، ویرجینیا وولف[4]، شارلوت پرکینز گیلمن[5]، ساموئل جانسون[6]. در حالی که پیوند بین بیماری روانی و نوشتنِ خلاقانه به یک کلیشه تبدیل شده است _ذهن نشخوارکننده‌ای که از درجات بالای خشم و رنج می‌گذرد، می‌تواند کتاب‌های جسورانه و خلاقانه ایجاد کند_ این احتمال نیز وجود دارد که زندگی یک نویسنده بستری برای افسردگی باشد. با درآمد متغیر، انزوای اجتماعی، خواب آشفته و قضاوت انتقادی مداوم از سوی خوانندگان و هم‌سالان، آیا جای تعجب دارد که نویسندگان به طور ویژه مستعد ابتلا به این بیماری باشند؟

برای من اما مستعدِ افسردگی بودن، نکاتِ مثبتِ مشغول بودن را کم‌رنگ می‌کند. در نوشتن کتاب درمانی برای تاریکی: داستان افسردگی و نحوه‌ی درمان آن[7] هدفم ثبات است. من آزادانه موضوعات متنوعی مانند تاریخچه‌ی الکتروشوک‌درمانی[8] و نقش داروهای روان‌گردان در روان‌پزشکی را بررسی کردم و حتی به زیمبابوه سفر کردم تا با گروهی از مادربزرگ‌ها ملاقات کنم که در خطِ مقدمِ انقلابی در مراقبت از سلامت روان ایستاده‌اند.

من از اولین کسانی نیستم که متوجه شدم «نوشتن» می‌تواند مرهمی برای ذهن رنجور باشد. رابرت برتون[9] در قرن هفدهم به تحقیق و نگارش کتاب آناتومی مالیخولیا[10] پرداخت تا ذهن خود را از موضوعی دور نگه دارد که ذهنش را درگیر کرده بود. به دلیل بی‌زمانی و گستردگی‌اش‌، کتاب او اولین مورد از ده کتاب برتر من است. از این پایه‌ی تاریخی، من سپس در میان صداها و تجربیات گوناگونی سفر می‌کنم که هر کدام نقطه‌ی عطفی در نحوه‌ی درک، درمان و رهایی ما از افسردگی است. به‌عنوان یکی از تنهاترین تجربه‌های انسانی و به طور متناقض یکی از رایج‌ترین آن‌ها، درک محتوای موجود در این کتاب‌ها می‌تواند نوعی همراهی اساسی را برای بیمار منزوی ارائه دهد.

1. آناتومی مالیخولیا اثر رابرت برتون

رابرت برتون محققی که در قرن هفدهم در آکسفورد زندگی می‌کرد، تمام عمر خود را صرف افزودن به این کتاب و اصلاح آن کرد. این کتاب فقط یک اظهار نظر درباره‌ی افسردگی و درمان آن نیست؛ او مالیخولیا را حالتی از ذهن در نظر می‌گیرد که همه چیز را از غم گرفته تا جنون شامل می‌شود؛ به عبارت دیگر، طیف کامل افسردگی. بیایید مفاهیم موجود در علم و پزشکی قرون وسطی مانند یکی از چهار وضعیت بدنی که با مزاج مالیخولیایی مرتبط است و پوچی روح را کنار بگذاریم؛ او در توصیه‌هایش به طرز شگفت‌آوری مدرن است: بیشتر ورزش کنید، ذهن خود را مشغول کنید، دوباره با طبیعت ارتباط برقرار کنید و غذای خوب و سالم بخورید.

2. کاغذ دیواری زرد اثر شارلوت پرکینز گیلمن

­­سال 1885 پرکینز گیلمن پس از به دنیا آوردن اولین فرزندش در افسردگی عمیقی فرو رفت. او در زندگی‌نامه‌ی خود نوشت: «ترجیح می‌دهم هر هفته بچه‌دار شوم تا اینکه در ذهنم رنج بکشم؛ خستگی مداوم مایل‌ها زیر صفر، ناتوانی مطلق، بدبختی مطلق.» احساس او مبنی بر روان‌پریشی و درمان آن به خلق رمان کاغذ دیواری زرد[11] انجامید که بلافاصله پس از مرگ او به یک رمان کلاسیک تبدیل شد. این کتاب روایتی دلخراش از روان‌پریشی و افسردگی پس از زایمان است و اینکه چگونه سلامت روان زنان مدت‌ها به‌درستی درک نشده و نادیده گرفته شده است.

3. ظلمت آشکار اثر ویلیام استایرن

کتاب ظلمت آشکار[12] _در نسخه‌ای که من دارم_ با تنها 98 صفحه، کوتاه‌ترین کتابی است که درباره‌ی افسردگی خوانده‌ام. این بینشی کلاسیک از افسردگی مالیخولیایی معمولی است؛ اما یادآور بهبودی حس عمیق ناامیدی نیز هست. داروهای ضد افسردگی استیرن را نجات دادند. او خودآگاهی دارد و همچنین یادآوری می‌کند که خاطرات اغلب در بحث پیرامون وضعیت او کافی نیستند. او می‌نویسند: «افسردگی از منظر علت، علائم و درمان بسیار پیچیده است برای اینکه نتیجه‌گیری‌های غیرقابل‌قبولی از تجربه‌ی یک فرد به دست آید.»

4. شیطان نیمروزی اثر اندرو سولومون

دایره‌المعارف افسردگی در گستردگی و شباهت حیرت‌انگیز است. این شامل لحظات دلخراشی است که در کتاب شیطان نیمروزی[13] اثر اندرو سولومون[14] دیده می‌شود. او که با افسردگی خود درگیر است، سعی می‌کند از طریق یک فرد بی‌خانمان به اچ‌آی‌وی مبتلا شود؛ زیرا فکر می‌کند فقط شایسته‌ی مرگ است.

5. عشق در پارکِ گون اثر دبورا بلوم

کارِ هری هارلو و آزمایش‌های جداسازی و دسته‌بندی او با میمون‌ها یک رسوایی و بدنامی است. میمونِ مادری در قفس سیمی، چهره‌های مضحک و بچه میمون چسبیده به سینه‌‌ی بی‌جان، نمادهای حیوان‌آزاری در علم هستند. دبورا بلوم[15] در کتاب عشق در پارک گون[16] کاوشی سینمایی از زندگی و حرفه‌ی هارلو ارائه می‌دهد و مبارزه‌اش با افسردگی و چگونگی بیان اهمیت عشق و دلبستگی در کمک به سلامت روان را آشکار می‌کند.

6. دیوانگی درجه یک اثر نصیر قائمی

کتاب دیوانگی درجه یک[17] اثر نصیر قائمی[18] یک یادآوری خوشایند از مزایای احتمالی بیماری روانی در جامعه است. همدلی، شجاعت، مدیریت بحران و این عقیده که افراد دارای سابقه‌ی افسردگی می‌توانند عملکرد بهتری نسبت به دیگر افراد داشته باشند، قانع‌کننده است. اما شرم‌آور است که این کتاب کاملاً روی رهبران مرد مبتلا به بیماری روانی متمرکز شده است. آیا قائمی می‌توانست آثار جین آدامز را پوشش دهد؟ مثلاً کسی که با افسردگی مبارزه می‌کرد و به خاطر کارهای بشردوستانه‌اش جایزه‌ی نوبل دریافت کرد.

7. ذهن ناآرام اثر کی ردفیلد جمیسون

این کتاب یک سفر شخصی است میان بیماری روانی و تلاش روان‌شناس بالینی و نویسنده برای پذیرش اینکه دارو گزینه‌ی مناسبی برای اوست. افسردگی شیدایی (یا اختلال دوقطبی) با افسردگی «تک قطبی» بسیار متفاوت است، اما در بسیاری از علائم و ویژگی‌های بیماری، انتخاب‌های زندگی و درمان‌ها مشترک‌اند.

8. شکوفایی اثر ریچارد لایارد و دیوید ام کلارک

برای هر کسی که به دنبال اطلاعاتی درباره‌ی قدرت درمان شناختی_رفتاری است، کتاب شکوفایی اثر ریچارد لایارد[19] و دیوید ام کلارک[20] یکی از به‌روزترین گزارش‌ها درباره‌ی نحوه‌ی کارکرد، زمان استفاده و مدت ماندگاری اثرات آن است. برای فرد مناسب درمان شناختی_رفتاری[21]می‌تواند افکاری منفی را از بین ببرد که باعث ایجاد و تداوم دوره‌ی افسردگی می‌شوند.

9. شوک اثر کیتی دوکاکیس و لری تای

در کتاب شوک[22] اثر کیتی دوکاکیس[23] و لری تای[24]در حالی که دوکاکیس گزارشی شخصی از افسردگی شدید و درمان آن با درمان تشنج الکتریکی[25] ارائه می‌کند، لری تای دیدگاه گسترده‌تری را _برای یک روزنامه‌نگار_ به شواهد پشت درمان علائم بیماری ارائه می‌کند. آن‌ها یک استدلال قانع‌کننده و متعادل برای استفاده‌ی مداوم از آن ارائه می‌دهند؛ به‌ویژه برای افسردگی‌های شدید که به سایر درمان‌های کمتر تهاجمی پاسخ نمی‌دهند.

10. ذهن ملتهب اثر ادوارد بالمور

ذهن ملتهب[26] بینشی قابل دسترس درباره‌ی روان‌شناسی عصبی و مطالعه‌ای درباره‌ی التهاب مغز و بیماری‌های روانی است. عنوان فرعی کتاب، رویکرد جدید رادیکال به افسردگی، نشان می‌دهد که این علم جدیدی است، اما این علم در واقع دهه‌ها پیش پدیدار شد و همان‌طور که نویسنده توضیح می‌دهد، اکنون حوزه‌های مطالعاتی متعددی آن را پیگیری و حمایت می‌کنند. اپیدمیولوژی[27]، ایمونولوژی[28] و کارآزمایی‌های ضد التهابی نشان می‌دهد که زیرمجموعه‌ای از افسردگی‌ها از التهاب مزمن درجه پایین ناشی می‌شوند.

منبع: گاردین

مترجم: نگار فیروزخرمی

[1]- William Styron

[2]- JK Rowling

[3]- Sylvia Plath

[4]- Virginia Woolf

[5]- Charlotte Perkins Gilman

[6]- Samuel Johnson

[7]- A Cure for Darkness: The Story of Depression and How We Treat It

[8]- ECT. درمانی است که با تحریک الکتریکی مغز از طریق الکترودهایی که روی پوست سر قرار می‌گیرند، انجام می‌شود. هدف این درمان، تسکین علائم برخی از مشکلات سلامت روان است.

[9]- Robert Burton

[10]- Anatomy of Melancholy

[11]- The Yellow Wallpaper

[12]- Darkness Visible

[13]- The Noonday Demon

[14]- Andrew Solomon

[15]- Deborah Blum

[16]- Love at Goon Park

[17]- A First-Rate Madness

[18]- Nassir Ghaemi

[19]- Richard Layard

[20]- David M Clark

[21]- CBT. درمان شناختی رفتاری یک روش گفتاردرمانی است که می‌تواند به شما در مدیریت مشکلات خود با تغییر شیوه تفکر و رفتار کمک کند. این روش بیشتر برای درمان اضطراب و افسردگی استفاده می‌شود، اما می‌تواند برای سایر مشکلات سلامت روحی و جسمی نیز مفید باشد.

[22]- Shock

[23]- Kitty Dukakis

[24]- Larry Tye

[25]- ECT

[26]- The Inflamed Mind

[27]- Epidemiology اپیدمیولوژی روشی است که برای یافتن علل پیامدهای سلامت و بیماری‌ها در جمعیت‌ها استفاده می‌شود. در اپیدمیولوژی، بیمار جامعه است و افراد به صورت جمعی دیده می‌شوند.

[28]- Immunology ایمونولوژی شاخه‌ای از پزشکی و زیست‌شناسی است که مطالعه‌ی پزشکی سیستم ایمنی در همه‌ی موجودات را پوشش می‌دهد. در چنین مواردی می‌توان تفاوت بین ایمونولوژی انسانی و ایمونولوژی مقایسه‌ای در دامپزشکی و علوم زیستی حیوانات را مشاهده کرد.