شاه تصور می‌کرد فرمانروایی که بانی تغییراتی چنین بزرگ در وضع مردم خود بوده است، همواره از مهر و سپاس آنان برخوردار خواهد بود. وی سخت اشتباه بود، چون درسی که از شورشهای مهم تاریخ جدید می‌توان آموخت آن است که انقلاب‌ها اغلب هنگامی روی می‌دهد که بهبود اقتصادی با آزادی حسبی سیاسی همگام نبوده باشد. از سوی دیگر، از حق نباید گذشت که نه شاه نه پدرش تربیت شده مکتب دموکراسی غربی نبودند و نه تنها آنها بلکه هیچی از ساختارهای مملکتی هرگز طعم هیچ نظامی جز خودکامگی مطلق را نچشید بودند. محمدرضا شاه در طول زمامداری خویش با سرسختی تمام به کلیه شئون قدرت چسبید و در هر فرصتی انحطاط دموکراسی ها را نکوهش کرد.

جنبه دیگری از شخصیت شاه هم شایان ذکر است. همانند اکثریت نزدیک به اتفاق هموطنان، او نیز بر این باور بود که در آنچه در کشور ما روی می‌دهد بیگانه دست دارد. از قضا تاریخ اخیر ایران و تجربه شخصی خود شاه برای این شیوه اندیشیدن توجیه فراوان عرضه می‌داشت. مگر او خود در سن شش سالگی شاهد به قدرت رسیدن پدرش به یاری بیگانه نبود؟